Objawy wypalenia zawodowego. Jak rozpoznać syndrom wypalenia ?
Zdawać by się mogło, że na wypalenie zawodowe najbardziej narażone są osoby, które nie spełniają się w swojej pracy, a ich główną motywacją są potrzeby finansowe. Może być to jedna z przyczyn, ale równie często dochodzi do wypalenia u osób, które całkowicie oddały się pracy. Nie potrafiły zadbać o czas na odpoczynek, poświęcając jej życie prywatne, ważne relacje, pasje i czas wolny.
Niepokojące symptomy wypalenia zawodowego
Wypalenie zawodowe może przypominać objawy depresji. Osoba, która jeszcze niedawno tryskała energią, rzucała pomysłami i była zaangażowana w projekt, staje się przygaszona, osowiała i cyniczna. Czuje niechęć na myśl o konieczności stawienia się w pracy, postrzega siebie jako nieskutecznego pracownika, miewa sny o pracy podszyte lękami, odczuwa bóle głowy i nudności.
Przyczyny wypalenia zawodowego
– stawiasz sobie zbyt wysoko poprzeczkę, frustruje cię brak spodziewanych efektów
– zadania zawodowe są zbyt monotonne, nie możesz wykorzystać w pracy swojego potencjału
– odczuwasz konflikt wartości
– jesteś narażony na stres w pracy, masz za sobą nieudane próby stawienia czoła sytuacji
– masz konflikty z innymi pracownikami lub szefem, nie potrafisz się asertywnie komunikować, izolujesz się
– nie satysfakcjonuje cię wynagrodzenie
– masz niskie poczucie własnej wartości, nie wierzysz w wartość swojej pracy, nie podejmujesz się wyzwań, bo spodziewasz się porażki;
„Nie boję się odczuwać dyskomfortu, jeśli dzięki temu mogę się rozwijać. Lęk często towarzyszy nowym wyzwaniom. Nie pozwolę, żeby mnie to powstrzymało przed podjęciem niezbędnych kroków.” Melody Beattie
3 elementy zawodowego wypalenia, wg Christiny Maslach:
Wyczerpanie emocjonalne wynika z nadmiernych wymagań, poczucia niekompetencji, objawia się uczuciem pustki.
– depersonalizacja
To inaczej brak wrażliwości na innych współpracowników, bezduszność, cynizm, narastająca obojętność. Objawia się dystansowaniem, izolacją i wycofaniem emocjonalnym. W skrajnym przypadku pojawia się wrogość.
– zaniżanie wartości własnych dokonań
Pracownik ma poczucie, że marnuje czas i energię na danym stanowisku. Wynika to ze zbyt niskich zarobków, ale też zbyt wysokich wymagań, co przekłada się na brak poczucia skuteczności. Pracownik nie ma poczucia wpływu na efekty pracy, nie zależą od jego starań, ale od czynników pozostających poza jego kontrolą. Otrzymał niepełne informacje na temat swoich obowiązków.
Jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu?
Postaraj się mu zaradzić na wczesnym etapie, czyli wtedy, gdy pojawia się irytacja na współpracowników, szefa lub klientów, a także przygnębienie. W zależności od tego, co wywołało wypalenie, spróbuj usunąć przyczynę.
Nie masz jasnych informacji co do zakresu twoich działań ? Ustal je z przełożonym.
Jesteś przemęczony ? Traktuj siebie w sposób delikatny, znajdź angażujące hobby, które będzie odskocznią po pracy.
Masz konflikty ze współpracownikami? Spróbuj zagrać w otwarte karty i wyjaśnić nieporozumienia.
Zbyt mało zarabiasz ? Negocjuj podwyżkę lub poszukaj dodatkowego źródła dochodu.
Pamiętaj, że masz prawo do przemęczenia i znużenia pracą. Takie uczucia dosięgają praktycznie każdego z nas. Ważne jest wyciągnięcie wniosków i działanie. Zrób rachunek sumienia i doceń siebie. Przypomnij sobie jak wcześniej radziłeś sobie w trudnych sytuacjach. Przypomnij sobie chwile „zwycięstw” i uwierz w siebie.
Marta Szyszko
Firma Szkoleniowa Kar-Group