Komunikacja interpersonalna trenerów i instruktorów

Jak być dobrym trenerem ?

Komunikacja jest podstawą dobrej pracy trenera – jest to proces porozumiewania się osób. Głównym celem komunikacji jest wymienianie myśli, przekazywanie swojej wiedzy, umiejętności czy informacji. Ma za zadanie także pomóc w nawiązaniu i utrzymaniu relacji za pomocą słów, dźwięków czy obrazów.

Obowiązkiem trenera jest realizowanie potrzeb swoich uczestników. Dobry trener musi zadbać o to, by zdobyć zaufanie osoby ćwiczącej, dać jej poczucie bezpieczeństwa, zachęcić do współpracy. Dobrze jest, gdy trener posiada następujące umiejętności:

1. nawiązanie relacji, kontaktu z osobą ćwiczącą, jeśli prowadzi się grupę trzeba nawiązać relację z każdą z osób,

2. ustalenie zasad,

3. poznanie potrzeb uczestników zajęć, udzielanie im informacji zwrotnej,

4. przekazywanie wiedzy, instrukcji w sposób jasny i zrozumiały dla każdego,

5. aktywne słuchanie, jasne formułowanie poleceń,

6. skupianie osoby ćwiczącej na sobie.

Nawiązanie relacji z grupą

Możliwe jest, gdy trener:

7. jest świadomy zachowań, dzięki którym może wpłynąć na postrzeganie swojej osoby przez ćwiczących, pozytywne wrażenie, jakie trener robi ma ogromne znaczenie, szczególnie dla osób, które rozpoczynają przygodę ze sportem,

8. jest wiarygodny,

9. potrafi stworzyć taką atmosferę, by osoby ćwiczące chciały się angażować w daną aktywność.

Trener buduje swoją wiarygodność poprzez:

10. odpowiedni ubiór,

11. fachowość – jest rozumiana jako doskonałe przygotowanie merytoryczne, trener powinien znać odpowiedź na każde pytanie, czy wątpliwości, zdobywać i uaktualniać na bieżąco swoją wiedzę,

12. entuzjazm – trener musi być sam przekonany do tego, co robi, ponieważ powinien zarażać swoim optymizmem osoby ćwiczące,

13. rzetelność,

14. pewność siebie,

15. zaangażowanie,

16. umiejętność dostosowania się do osób, grupy.

Proces komunikacji rozpoczyna się pierwszym wrażeniem, który wpływa na dalszy odbiór osoby. Niezwykle ważne jest to, by obraz całościowy trenera, który buduje się już podczas pierwszego spotkania, był pozytywny, ponieważ wpływa on w późniejszych etapach na relacje.

Dobre wrażenie można zrobić dzięki:

17. odpowiedniej postawie, pewności siebie,

18. nawiązaniu kontaktu wzrokowego z osobą ćwiczącą lub grupą jest bardzo ważne, ponieważ oczy są najważniejszym obszarem uwagi wizualnej, ważne jest zatem, by i mówiąc i słuchając utrzymywać kontakt wzrokowy,

19. serdecznemu nastawieniu i uśmiechowi, staraj się okazywać pozytywne emocje

20. wzbudzeniu zaufania i akceptacji.

Trener powinien umieć także odpowiadać na różnego typu pytania, ponieważ głównie osoby, które rozpoczynają swoją przygodę ze sportem, zadawać ich będą wiele.

Możemy wyróżnić 3 rodzaje pytań:

21. pytanie mające na celu uzyskanie informacji – osoba zadająca takie pytanie oczekuje jedynie wyjaśnienia, nie wiąże się to z żadnym ładunkiem emocjonalnym;

Zadaniem trenera jest we właściwy sposób odpowiedzieć na nie, jest to możliwe tylko dzięki aktywnemu słuchaniu. Ważne jest parafrazowanie, zadawanie pytań pomocniczych, by udzielić jak najobszerniejszej odpowiedzi. Jeśli dobrze zrozumiesz zadane pytanie, będziesz mógł we właściwy sposób na nie odpowiedzieć.

22. pytanie krytyczne, które będą zadawać osoby, które nie do końca zgadzają się z tym, co mówimy, mają odmienne zdanie;

Osoba trenująca rozpocznie pytanie krytyczne od przedstawienia swoich opinii. Warto wtedy jeszcze raz zobrazować, czy zaprezentować dane ćwiczenie, ale także dać szansę wykazać się ćwiczącemu.

23. pytania „z podtekstem” – osoba je zadająca nie chce właściwie się dowiedzieć niczego, a jedynie sprowokować do dyskusji, może być niekiedy to złośliwa uwaga;

Tego rodzaju pytania powinny być aktywnie wysłuchane, by dobrze je zrozumieć należy robić podsumowania tego, co usłyszymy, okazywać zrozumienie. Nie wolno kierować się emocjami oraz oceniać.

Sposoby radzenia sobie z trudnymi pytaniami:

24. parafrazuj,

25. obserwuj reakcję osoby zadającej pytanie,

26. jeśli masz do czynienia z pytaniami informacyjnymi – odpowiadaj,

27. przy pytaniach krytycznych oraz złośliwych skup się na słuchaniu.

Ustalenie zasad

Ustalenie zasad, do których będą stosować się osoby trenujące, należy również do podstaw komunikacji. Ważne jest, by każda z osób ćwiczących była świadoma przyjętych norm oraz wyraziła na nie zgodę.

Warto, by osoby trenujące stosowały się do podanych poniżej reguł, które z pewnością poprawią jakość treningu:

28. ważna jest punktualność,

29. udział w całym treningu,

30. zaangażowanie;

Można zaproponować, jeśli mamy do czynienia z grupą osób ćwiczących, ustalenie swoich zasad, dodanie ich do naszego kodeksu norm.

Nawiązanie relacji

Trenując drużynę czy grupę należy zadbać o to, by nawiązać kontakt z każdą z osób. Jeśli trenuje się drużynę ważne jest także, by każdy z jej członków się przedstawił, opowiedział coś o sobie, zapoznał się ze wszystkimi osobami w drużynie. Trener natomiast powinien pamiętać, by zbudować i utrzymywać dobre relacje z poszczególnymi członkami drużyny, ponieważ będzie z nimi pracować przez dłuższy okres.

Nowy trener powinien na samym początku się przedstawić oraz poprosić o to, by każdy z grupy powiedział o sobie kilka słów. Jest to przydatne również w przypadku osób, które wchodzą już do zgranej drużyny. Warto dbać o to, by grupa była zintegrowana, związana ze sobą, ponieważ będzie się to przekładać na efekty i sukcesy całego zespołu.

Warto, by trener podczas nawiązywania relacji z poszczególnymi uczestnikami grupy:

31. utrzymywał kontakt wzrokowy z każdym z drużyny,

32. zadawał pytania, by dowiedzieć się, jak najwięcej o każdej z osób,

33. zapamiętał imiona wszystkich trenujących.

Nastawienie drużyny względem trenera i nie tylko możemy podzielić na:

1. pozytywne – dzięki niemu trener może wykorzystywać siłę drużyny i poczucie jej jedności,

2. neutralne – w takim przypadku rolą trenera jest zainteresowanie drużyny i wzbudzenie zaangażowania,

3. negatywne – szczególnie, jeśli drużyna nie odnosi sukcesów, ważne jest by okazać dobrą wolę i swoje pozytywne nastawienie, postarać się zbudować nić porozumienia miedzy sobą a drużyną.

Nawiązanie relacji jest możliwe także dzięki słuchaniu zawodników na różne tematy. Mądry trener będzie słuchał swoich podopiecznych, by dowiedzieć się, co już wiedzą lub potrafią. Dobrze jest, gdy grupa ma własne wartości i normy.

Dziękujemy za uwagę,

polecamy artykuł „Dieta w sporcie – żywienie sportowców / Przykłady„